İş sözleşmesi feshi, çalışma hayatında hem işverenler hem de çalışanlar için sık karşılaşılan ancak dikkatle yönetilmesi gereken bir süreçtir. Bu yazıda, iş sözleşmesinin feshi sürecinde dikkat edilmesi gereken yasal yükümlülükler, haklar ve olası riskler ele alınacaktır. Hem işverenlerin hem de çalışanların haklarını koruması için bilmesi gereken tüm detaylara değineceğiz.
İş sözleşmesi feshi, işveren veya çalışan tarafından sözleşmenin sonlandırılması anlamına gelir. Fesih işlemi, haklı fesih, bildirimli fesih veya bildirimsiz fesih gibi farklı şekillerde gerçekleşebilir.
Hem işçi hem de işveren, bazı durumlarda haklı nedenle iş sözleşmesini feshedebilir. Bu tür fesihlerde ihbar süresi beklenmez.
İşverenin, işçinin yeterliliği ya da davranışları gibi sebeplerle iş sözleşmesini geçerli nedenle feshetmesi, performans düşüklüğü, işin gereklerinin değişmesi gibi durumlarda söz konusu olur. Bu durumda fesih geçerli sayılır ancak kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı gündeme gelir.
Taraflardan biri, belirli bir ihbar süresi tanıyarak sözleşmeyi sonlandırabilir. Bu süre:
Belirli süreli iş sözleşmeleri, süre sona erdiğinde kendiliğinden sona erer. Ancak süresi dolmadan önce fesih yapılırsa, tazminat gündeme gelebilir.
Kıdem tazminatı, çalışanın en az 1 yıl çalışmış olması ve haklı nedenle ya da emeklilik, askerlik gibi nedenlerle ayrılması durumunda ödenir. İşveren tarafından yapılan geçerli veya haksız fesihlerde de gündeme gelir.
İhbar süresine uyulmaması halinde, karşı tarafa ihbar tazminatı ödenmesi gerekir. Sürelere uyulmazsa, bu sürelerin karşılığı kadar ücret ödenir.
Haksız yere işten çıkarılan çalışan, gerekli şartları sağlıyorsa işsizlik maaşı alabilir. Bunun için İŞKUR’a zamanında başvuru yapılmalıdır.
Tüm bildirimler ve yazışmalar kayıt altına alınmalı, e-posta, imzalı belgeler, tanık ifadeleri gibi unsurlar delil olarak saklanmalıdır.
Disiplin gerekçesiyle fesih yapılacaksa, işçiye önceden uyarı verilmiş olması gerekir. Bu uyarılar da yazılı olmalıdır.
Fesihten doğan tazminat veya işe iade gibi taleplerde dava açmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu vardır.
İş güvencesi kapsamında olan çalışanlar, yani en az 6 ay çalışmış ve 30'dan fazla çalışanı olan bir iş yerinde çalışanlar, işe iade davası açabilir.
İnsan Kaynakları departmanları, fesih sürecinin yasalara uygun ve etik kurallar çerçevesinde yürütülmesini sağlar. İK uzmanları:
Birçok işveren, çalışanı sadece sözlü şekilde işten çıkarır. Oysa bu uygulama hem hukuken geçersizdir, hem de işveren için riskli sonuçlar doğurur.
"Performans düşüklüğü" gibi genel ifadeler yeterli değildir. Açık ve somut gerekçeler sunulmalıdır.
Disiplin cezaları, uyarılar, tutanaklar gibi belgelerin olmaması, işverenin aleyhine kullanılabilir.
İşten çıkış kodu, çalışanın işten ayrılma nedenini SGK'ya bildirir. Yanlış kod seçimi hem çalışanı mağdur eder hem de işverenin hukuki sorumluluğunu artırır.
Bazı önemli kodlar:
Fesih süreçlerinde belge akışı, yazışmalar, performans kayıtları gibi unsurlar dijital olarak kayıt altına alınmalıdır. Bu sadece kolaylık değil, aynı zamanda yasal koruma sağlar. Bu noktada insan kaynakları yazılımı kullanan işletmeler:
İş sözleşmesinin feshi, sadece yasal zorunluluklarla değil, aynı zamanda işveren markası, çalışan bağlılığı ve kurumsal güvenilirlik açısından da hassasiyetle ele alınması gereken bir konudur. Tarafların karşılıklı haklarını bilmesi ve süreci bilinçli şekilde yürütmesi, doğabilecek anlaşmazlıkların önüne geçer.
Eğer siz de işveren olarak fesih sürecinizi daha sağlıklı yönetmek istiyorsanız, dijital çözümleri ve insan kaynakları süreçlerinizi destekleyecek yazılımları değerlendirebilirsiniz. Aynı şekilde, çalışan olarak haklarınızı öğrenmek ve savunmak adına iş kanununu iyi bilmeniz, size güçlü bir dayanak sağlar.
İhbar tazminatı nedir, süreli fesih bildirimi nasıl yapılır? İşçi ve işveren hakları, ihbar süresi, örnek hesaplamalar ve merak edilen her şey bu yazıda!
Çalışanın dijital imzası iş sözleşmesi fesihlerinde geçerli midir? Elektronik imzanın yasal boyutunu ve iş hukukundaki yerini keşfedin.
İhbar süresi nedir, nasıl hesaplanır? İhbar tazminatı ile ilgili tüm detayları blog yazımızda keşfedin.
15 gün boyunca ücretsiz deneyin, kredi kartı gerekmez.
