logo
Geçici Vergi Nedir, Kimler Muaf, Nasıl Hesaplanır? 2025 Rehber
3 dakika okuma süresi
Nisan 21, 2025
İçindekiler

Geçici Vergi Nedir, Kimler Muaf, Nasıl Hesaplanır? 2025 Rehber

Vergi yükümlülükleri, iş dünyasının en önemli konularından biridir. Özellikle geçici vergi, mükelleflerin yıl içinde ödediği önemli bir vergi türüdür. Bu yazımızda, geçici vergi nedir, kimler öder, 2025 döneminde geçici vergi oranları ve ödeme tarihleri gibi konuları detaylıca ele alacağız.

Geçici Vergi Nedir?

Geçici vergi, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin yıl içinde elde ettikleri kazançlar üzerinden belirli dönemlerde ödemekle yükümlü oldukları ön ödeme niteliğindeki bir vergi türüdür. Adından da anlaşılacağı üzere bu vergi nihai değil geçicidir.  Bu vergi dönemsel nakit akışı, fatura düzeni ve tahsilat gibi unsurlarla doğrudan bağlantılıdır. Yıl sonunda beyan edilen kesin vergi tutarından mahsup edilir. Geçici vergi uygulaması, mükelleflerin yıl sonunda büyük vergi borçları ile karşılaşmalarını önler ve devletin yıl içinde düzenli olarak gelir elde etmesini sağlar.

Geçici Vergiyi Kimler Öder?

 Geçici vergi, aşağıdaki mükellefler tarafından ödenir:

Kurumlar Vergisi Mükellefleri

  • Şirketler (Anonim, Limited, Kooperatifler vb.)
  • Dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri için sadece geçici vergi değil, aynı zamanda damga vergisi gibi yükümlülükler de doğar.

Gelir Vergisi Mükellefleri

  • Gerçek usulde vergilendirilen ticari kazanç sahipleri (esnaf, serbest meslek erbabı, çiftçiler)
  • Basit usulde vergilendirilenler (2025 itibariyle basit usul kapsamı değişebilir)
  • Serbest meslek erbapları (doktor, avukat, mühendis vb.)

Not: Beyanname vermek zorunda olmayan (örneğin, yalnızca maaş geliri olanlar) mükellefler geçici vergi ödemezler.

2025 Dönemi Geçici Vergi Oranları

2025 yılı için geçici vergi oranları şu şekildedir:

Önemli: Oranlar, 2025 bütçe kanunu ile değişiklik gösterebilir. Kesin bilgi için Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) resmi duyurularını takip etmelisiniz.

Geçici Vergi Nasıl Hesaplanır?

Geçici vergi, bir önceki yılın kazancı baz alınarak hesaplanır. Formül şu şekildedir:

Geçici Vergi = (Önceki Yıl Beyan Edilen Kazanç × Geçici Vergi Oranı) / 4

Örneğin, 2024 yılında 200.000 TL kazanç beyan eden bir serbest meslek erbabı için 2025 geçici vergisi:

200.000 × %20 = 40.000 TL (yıllık)

40.000 / 4 = 10.000 TL (3 aylık dönem başına)

Mobofis-Geçici vergi nasıl hesaplanır

2025 Yılında Geçici Vergi Uygulaması 

2025 geçici vergi dönemi, önceki yıllarda olduğu gibi üçer aylık periyotlarla dört dönem olarak uygulanacaktır. Bu dönemler şunlardır:

1. Dönem: 1 Ocak - 31 Mart 2025 (Beyan süresi: Nisan 2025)

2. Dönem: 1 Nisan - 30 Haziran 2025 (Beyan süresi: Temmuz 2025)

3. Dönem: 1 Temmuz - 30 Eylül 2025 (Beyan süresi: Ekim 2025)

4. Dönem: 1 Ekim - 31 Aralık 2025 (Beyan süresi: Geçici vergi bu dönemde alınmaz)

Not: 2025 yılı için dördüncü geçici vergi dönemi kaldırılmıştır. Bu nedenle son geçici vergi beyanı Ekim 2025’te yapılacaktır.

2025 Geçici Vergi Ödeme Tarihleri

Geçici vergi, 3 aylık dönemler halinde ödenir. 2025 yılı için ödeme tarihleri:

Uyarı: Ödeme tarihleri resmi tatil günlerine denk gelirse, takip eden ilk iş günü ödeme yapılmalıdır.

Geçici Vergi Beyannamesi Nasıl Verilir?

Geçici vergi, beyanname ile bildirilmez, doğrudan ödeme yapılır. Ancak, mükellefler ödemelerini:

E-devlet üzerinden (vergilerim.gov.tr)

Banka veya PTT şubeleri aracılığıyla

Elektronik ödeme sistemleri (EFT, kredi kartı) ile yapabilirler.

Geçici Vergiyi Kimler Ödemekle Yükümlüdür?

Geçici vergi ödeme yükümlülüğü, aşağıdaki kişi ve kurumları kapsar:

1. Gelir Vergisi Mükellefleri:

  • Ticari kazanç sahipleri
  • Serbest meslek erbabı
  • Çiftçiler (bilanço veya işletme hesabı esasına göre defter tutanlar)

2. Kurumlar Vergisi Mükellefleri:

  • Anonim şirketler
  • Limited şirketler
  • Kooperatifler
  • Vakıflar ve dernekler tarafından işletilen iktisadi işletmeler

Yalnızca kazanç sağlayan mükellefler geçici vergi öder. Zarar beyan edenler bu dönemde ödeme yapmaz ancak beyanname sunma yükümlülüğü devam eder.

Geçici Vergide Muafiyet ve İstisnalar

Bazı mükellefler geçici vergiden muaftır:

  • Yeni işe başlayanlar (ilk yıl geçici vergi ödemezler)
  • Basit usulde vergilendirilen esnaflar
  • Stopaj kapsamında vergi kesintisi yapılanlar

Geçici Vergi ile Nihai Vergi Arasındaki Fark Nedir?

2025 Geçici Vergi ile İlgili Güncel Değişiklikler

2025 yılında geçici vergi uygulamasına dair önemli değişiklik, dördüncü geçici vergi döneminin kaldırılması olmuştur. Bu değişiklik, mükellefler için son çeyrekte ek bir beyan ve ödeme yükümlülüğünü ortadan kaldırarak işlemleri sadeleştirmiştir.

Ayrıca, vergi oranlarında 2025 yılı itibarıyla bir değişiklik yapılmamıştır. Ancak, geçici vergiye esas kazanç hesaplamasında kullanılan amortisman, gider kısıtlamaları ve indirimlerdeki güncellemeleri takip etmek önemlidir.

Kimler Geçici Vergi Beyanından Muaf?

  • Gerçek usulde vergilendirilmeyen küçük esnaflar
  • Basit usulde vergilendirilen mükellefler
  • Yalnızca stopaja tabi geliri olanlar (örneğin kira gelirinde stopajla vergilendirilenler)

Geçici Vergi Beyanında Dijitalleşme: e-Beyanname Sistemi

2025 yılında da tüm geçici vergi beyannameleri, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın e-Beyanname sistemi üzerinden elektronik ortamda verilmektedir. Kağıt ortamında beyanname verme uygulaması sona ermiştir.

Dijital Beyan Sürecinin Avantajları:

  • Zaman tasarrufu
  • Hataların azalması
  • Takip kolaylığı
  • Arşivlenebilirlik

Geçici Vergide Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

  • Kazanç yoksa vergi ödemezsiniz, ancak beyanname vermek zorundasınız.
  • Geçici vergi beyanında matrah artırımı yapılamaz.
  • Zararla kapanan dönemlerde önceki dönemden kalan geçici vergi iade edilmez.
  • Mahsup edilemeyen geçici vergi, yıl sonu vergilendirme döneminde geri alınabilir.
  • Vergi yükümlülüklerinin ihlali durumunda, e-haciz gibi yaptırımlar da söz konusu olabilir.

Geçici vergi, işletmelerin yıl boyunca düzenli şekilde vergi ödemesi yapmasını sağlayarak hem kamu maliyesine katkı sunar hem de yıl sonunda yüksek vergi yükü ile karşılaşılmasının önüne geçer. Ayrıca mali disiplinin korunmasına yardımcı olur. Eğer bir işletme sahibiyseniz veya mali işler yöneticisiyseniz, 2025 geçici vergi dönemlerini takvimlerinize eklemeniz ve doğru beyan için muhasebe sistemlerinizi güncel tutmanız büyük önem taşıyor.

İçindekiler
2025’te Girişimciler Hangi Vergilerden Geri Ödeme Alabiliyor?

2025’te Girişimciler Hangi Vergilerden Geri Ödeme Alabiliyor?

2025'te girişimciler için en çok geri ödeme alınan vergi kalemleri neler? KDV iadesi, stopaj indirimi, genç girişimci teşviki ve daha fazlası bu kapsamlı rehberde!

Nisan 24, 2025
Serbest Meslek Kazancı Beyannamesi Nasıl Düzenlenir? 2025 Rehberi

Serbest Meslek Kazancı Beyannamesi Nasıl Düzenlenir? 2025 Rehberi

Serbest meslek kazancı beyannamesi nasıl hazırlanır? 2025 yılına özel e-SMM, vergi dilimleri, makbuz düzenleme ve dikkat edilmesi gereken tüm noktaları öğrenin.

Nisan 24, 2025
Gelir Vergisi Beyannamesi: Sık Yapılan Hatalar ve Çözüm Yolları

Gelir Vergisi Beyannamesi: Sık Yapılan Hatalar ve Çözüm Yolları

Gelir vergisi beyannamesi verirken sık yapılan hataları ve bu hatalara karşı etkili çözüm yollarını öğrenin. 2025 vergi tarifesi ve dijital kolaylıklar bu rehberde!

Nisan 24, 2025